54. Ders Arapça Öğreniyorum | Nakıs Fiillerde Emir ve Nehiy Çekimleri

Nâkıs Fiilin Emr-i Hâzır Çekimi

Nâkıs fiillerden emr-i hâzır kipi elde etmek istediğimizde, yine sulâsî fiillerde emr-i hâzır kipinin bulunuşuna ilişkin yolu izlememiz gerekmektedir. Buna göre, örneğin birinci kalıptan olan دعا fiilinden emr-i hâzır kipi elde etmek istediğimizde:

1. Fiilin ikinci şahıs muzârisi (eril) alınır: أنْتَ تَدْعُو

2. Baştaki muzâraat harfi atılır: دْعُو

3. Muzâraat harfi atıldıktan sonra ardından gelen harf okunamadığı için başa elif harfi getirilir. ‘Aynu’l-fiilin harekesi damme olduğu için bu elif de damme ile harekelenir: اُدْعُو

4. Son işlem olarak fiilin sonu cezm edilir. Nâkıs fiillerde sondaki illetli harfin düşürülmesi cezm alâmetidir. Dolayısıyla sondaki illetli harf olan vâv ( و) düşürülür : اُدْعُ

Emr-i hâzır bulma kuralını, ikinci şahsa ait diğer formlar üzerinde de uygulayacak olursak, şöyle bir sonuç elde ederiz:

أنْتُما تَدْعُوَانِ ← اُدْعُوَا

أنْتُمْ تَدْعُونَ ← اُدْعُوا

أنْتِ تَدْعِينَ ← اُدْعِي

أنْتُما تَدْعُوَانِ ← اُدْعُوَا

أنْتُّ تَدْعُونَ ← اُدْعُوْنَ