Arapçada Muzari Fiil Edatları
Muzari Fiil Edatları
لِ :
(Lâmı Tâlil) Muzari fiilin başına gelen ‘Li’ harfi; içinlik anlamı katar ve muzari fiili nasbeder.
Normal fiilleri fetha ile nasbeder, “Ef’âlul Hamse“leri ‘nun’ harfinin gitmesi ile nasbeder.
لِتَنْصُرَ <– تَنْصُرُ
لِتَنْصُرا <– تَنْصُرانِ
لِتَنْصُرُوا <– تَنْصُرُونَ
لِتَنْصُرِي <– تَنْصُرِينَ
لِتَنْصُرا <– تَنْصُرانِ
لِتَنْصُرْنَ <– تَنْصُرْنَ
(değişmez)
خَرَجَ حامِدٌ مِنْ الفَصْلِ لِيَشْرَبَ الماءَ
Hamit su içmek için sınıftan çıktı.
أَنْ :
Muzari fiilin başına gelen ‘En’ harfi; mek, mak anlamı katar vemuzari fiili nasbeder.
أنا أُرِيدُأَنْأجْلِسَ ھنا
:Burada oturmakistiyorum.
Eğer emir fiilinin önüne gelirse ‘Tefsir En’i olur, “diye” şeklinde tercüme edilir.
نَادَيْتُ أَنْ اِجْلِسْ
: “Otur” diye bağırdım.
أَشَارَ الضَابِطُ أَنْ اِهْجُمُوا
: Subay “saldırın” diye işaret etti.
مَا :
(Nefyi Hal – Nefiy Mâ’sı) Muzari fiili olumsuz yapar. Sadece anlamını olumsuz yapar, harekesini etkilemez, zamanını etkilemez. (Şimdiki zaman için. Şu andaki, geçici uzun sürmeyecek bir olumsuzluk.)
أنا ما أَشْرَبُ القَھْوَةَ الآنَ
: Ben kahve içmiyorum.
لا :
(Nefyi İstikbal – Nefiy Lâ’sı) Muzari fiili olumsuz yapar. Sadece anlamını olumsuz yapar, harekesini etkilemez, zamanını etkilemez. (Geniş ve gelecek zaman için. Diğerine göre daha çok kullanılır.)
أنا لا أَشْرَبُ القَھْوَةَ
: Ben kahve içmem.
لَنْ :
(Nefiy Len’i) Anlamını olumsuz yapmakla birlikte harekesini ve zamanını da etkiler. Geleceği mutlak manada olumsuzlaştırır. Fiili nasbeder.
لَنْ أتَزَوَّجَ مِنْهُ
: Onunla evlenmeyeceğim.
كَيْ :
(Böylece, … için) Genellikle başına ‘ل’ harfi eklenir. Olumsuz fiil için yapmak için sonuna ‘لا’ eklenir. Fiili nasbeder.
أَدْرُسُ اللُغَةَ العَرَبِيَّةَ لِكَيْ أَفْھَمَ القُرْآنَ الكَرِيمَ
: Arapça dili çalışıyorum böylece Kuran-ı Kerim’i anlıyorum.
إِذَنْ :
(O halde, öyleyse) Bir duruma cevap vermek amaçlı kullanılır. Şu şartlar sağlandığında fiili nasbeder; -Cümlenin başında olmalı, -Muzari fiil hemen sonrasında olmalı, -Fiil geleceği işaret etmeli
يَرْجِعُ المُدِيرُ اليَوْمَ مِنْ الخَارِجِ. -إِذَنْ نَسْتَقْبِلَهُ فِي المَطَارِ
: Müdür bugün yurt dışından dönüyor. -Öyleyse onu havaalanında karşılayalım.
ف :
(Fâ-i Sebebiye) Atıf harfidir. Bu harfle, cümlenin ilk kısmı sonraki kısmının oluşmasına sebep olur. Muzari fiili nasbetmesi için kendinden önce olumsuz veya talep (emir, nehiy, soru, temenni) gelmelidir.
لا أَعْرِفُ بَيْتَهُ فأَزُورَهُ
: Evini bilmiyorum ki onu ziyaret edeyim.
اُدْرُسُوا دُرُوسَكُمْ فَتَنْجَحُوا فِي الإِمْتِحَانِ
: Derslerinize çalışınız ki imtihanda başarılı olasınız.
لَمْ يُسْأَلْ فَيَجِيبَ
: Sorulmadı ki cevap versin.
لَمْ :
(Nefiy Lem’i) Anlamını olumsuz yapmakla birlikte harekesini ve zamanını da etkiler. Geçmişi kalıcı, mutlak olarak olumsuzlaştırır. Fiili cezmeder.
لَمْ يَاْكُلا الطاعامَ
: O ikisi yemeği yemedi. Aynısı böyle de yazılabilirما أكلا الطاعامَ
لَمْ أَرَ صَدِيقِي ولَمْ أَسْمَعْ أَخْبَارَهُ
: Ne arkadaşımı gördüm ne de onun haberlerini işittim. (ne böyle … ne de böyle)
جَاءَ زَيْدٌ ولَمْ يَدْرُسْ
: Zeyd çalışmadan geldi. (Kendinden önceki marife ismin durumunu açıklarsa hal olur.)
لَمَّا :
(Nefiy Lemmâ’sı) Anlamını olumsuz yapmakla birlikte harekesini ve zamanını da etkiler. Henüz anlamındadır. Geçici olumsuzluk. Henüz olmadı, henüz yapmadı,… Fiili cezmeder.
لَمَّا يَرْجِعْ مِنَ السَفَرِ
: Henüz yolculuktan dönmedi.
لَمَّا أَكْتُبْ = لَمْ أَكْتُبْ بَعْدُ
عِنْدَمَا :
Muzari fiillerin başına geldiğinde “inde, zaman” ifadesi katar. (Mazi fiiller için لَمَّاkullanılır.)
عِنْدَمَا أَذْھَبُ إِلى المَسْجِدِ أَجْلِسُ فِي الصَفِّ الأَوَّلِ
: Camiye gittiğimde ilk sıraya otururum.
قَطُّ :
Geçmiş zamandaki olumsuz fiillere vurgu yapmak için kullanılır.
لَمْ أَكْتُبْ إلَيهِ قَطُّ
: Ona asla yazmadım.
أَبَدًا :
Gelecek zamandaki olumsuz fiillere vurgu yapmak için kullanılır.
لَنْ أَكْتُبَ إِلَيهِ أَبَدًا
: Ona asla yazmayacağım.
Kaynak: http://www.biiznillah.com