Arapçada Muzari Fiil Edatları

لِ :

(Lâmı Tâlil) Muzari fiilin başına gelen ‘Li’ harfi; içinlik anlamı katar ve muzari fiili nasbeder.
Normal fiilleri fetha ile nasbeder, “Ef’âlul Hamse“leri ‘nun’ harfinin gitmesi ile nasbeder.

لِتَنْصُرَ <–  تَنْصُرُ

لِتَنْصُرا <–  تَنْصُرانِ

لِتَنْصُرُوا <–  تَنْصُرُونَ

لِتَنْصُرِي <–  تَنْصُرِينَ

لِتَنْصُرا <–  تَنْصُرانِ

لِتَنْصُرْنَ <–  تَنْصُرْنَ

(değişmez)

خَرَجَ حامِدٌ مِنْ الفَصْلِ لِيَشْرَبَ الماءَ

Hamit su içmek için sınıftan çıktı.

---

أَنْ :

Muzari fiilin başına gelen ‘En’ harfi; mek, mak anlamı katar vemuzari fiili nasbeder.

أنا أُرِيدُأَنْأجْلِسَ ھنا

:Burada oturmakistiyorum.
Eğer emir fiilinin önüne gelirse ‘Tefsir En’i olur, “diye” şeklinde tercüme edilir.

نَادَيْتُ أَنْ اِجْلِسْ

: “Otur” diye bağırdım.

أَشَارَ الضَابِطُ أَنْ اِهْجُمُوا

: Subay “saldırın” diye işaret etti.

---

مَا :

(Nefyi Hal – Nefiy Mâ’sı) Muzari fiili olumsuz yapar. Sadece anlamını olumsuz yapar, harekesini etkilemez, zamanını etkilemez. (Şimdiki zaman için. Şu andaki, geçici uzun sürmeyecek bir olumsuzluk.)

أنا ما أَشْرَبُ القَھْوَةَ الآنَ

: Ben kahve içmiyorum.

---

لا :

(Nefyi İstikbal – Nefiy Lâ’sı) Muzari fiili olumsuz yapar. Sadece anlamını olumsuz yapar, harekesini etkilemez, zamanını etkilemez. (Geniş ve gelecek zaman için. Diğerine göre daha çok kullanılır.)

أنا لا أَشْرَبُ القَھْوَةَ

: Ben kahve içmem.

---

لَنْ :

(Nefiy Len’i) Anlamını olumsuz yapmakla birlikte harekesini ve zamanını da etkiler. Geleceği mutlak manada olumsuzlaştırır. Fiili nasbeder.

لَنْ أتَزَوَّجَ مِنْهُ

: Onunla evlenmeyeceğim.

---

كَيْ :

(Böylece, … için) Genellikle başına ‘ل’ harfi eklenir. Olumsuz fiil için yapmak için sonuna ‘لا’ eklenir. Fiili nasbeder.

أَدْرُسُ اللُغَةَ العَرَبِيَّةَ لِكَيْ أَفْھَمَ القُرْآنَ الكَرِيمَ

: Arapça dili çalışıyorum böylece Kuran-ı Kerim’i anlıyorum.

---

إِذَنْ :

(O halde, öyleyse) Bir duruma cevap vermek amaçlı kullanılır. Şu şartlar sağlandığında fiili nasbeder; -Cümlenin başında olmalı, -Muzari fiil hemen sonrasında olmalı, -Fiil geleceği işaret etmeli

يَرْجِعُ المُدِيرُ اليَوْمَ مِنْ الخَارِجِ. -إِذَنْ نَسْتَقْبِلَهُ فِي المَطَارِ

: Müdür bugün yurt dışından dönüyor. -Öyleyse onu havaalanında karşılayalım.

---

ف :

(Fâ-i Sebebiye) Atıf harfidir. Bu harfle, cümlenin ilk kısmı sonraki kısmının oluşmasına sebep olur. Muzari fiili nasbetmesi için kendinden önce olumsuz veya talep (emir, nehiy, soru, temenni) gelmelidir.

لا أَعْرِفُ بَيْتَهُ فأَزُورَهُ

: Evini bilmiyorum ki onu ziyaret edeyim.

اُدْرُسُوا دُرُوسَكُمْ فَتَنْجَحُوا فِي الإِمْتِحَانِ

: Derslerinize çalışınız ki imtihanda başarılı olasınız.

لَمْ يُسْأَلْ فَيَجِيبَ

: Sorulmadı ki cevap versin.

---

لَمْ :

(Nefiy Lem’i) Anlamını olumsuz yapmakla birlikte harekesini ve zamanını da etkiler. Geçmişi kalıcı, mutlak olarak olumsuzlaştırır. Fiili cezmeder.

لَمْ يَاْكُلا الطاعامَ

: O ikisi yemeği yemedi.  Aynısı böyle de yazılabilirما أكلا الطاعامَ

لَمْ أَرَ صَدِيقِي ولَمْ أَسْمَعْ أَخْبَارَهُ

: Ne arkadaşımı gördüm ne de onun haberlerini işittim. (ne böyle … ne de böyle)

جَاءَ زَيْدٌ ولَمْ يَدْرُسْ

: Zeyd çalışmadan geldi. (Kendinden önceki marife ismin durumunu açıklarsa hal olur.)

---

لَمَّا :

(Nefiy Lemmâ’sı) Anlamını olumsuz yapmakla birlikte harekesini ve zamanını da etkiler. Henüz anlamındadır. Geçici olumsuzluk. Henüz olmadı, henüz yapmadı,… Fiili cezmeder.

لَمَّا يَرْجِعْ مِنَ السَفَرِ

: Henüz yolculuktan dönmedi.

لَمَّا أَكْتُبْ = لَمْ أَكْتُبْ بَعْدُ

---

عِنْدَمَا :

Muzari fiillerin başına geldiğinde “inde, zaman” ifadesi katar. (Mazi fiiller için لَمَّاkullanılır.)

عِنْدَمَا أَذْھَبُ إِلى المَسْجِدِ أَجْلِسُ فِي الصَفِّ الأَوَّلِ

: Camiye gittiğimde ilk sıraya otururum.

---

قَطُّ :

Geçmiş zamandaki olumsuz fiillere vurgu yapmak için kullanılır.

لَمْ أَكْتُبْ إلَيهِ قَطُّ

: Ona asla yazmadım.

---

أَبَدًا :

Gelecek zamandaki olumsuz fiillere vurgu yapmak için kullanılır.

لَنْ أَكْتُبَ إِلَيهِ أَبَدًا

: Ona asla yazmayacağım.

---

Kaynak: http://www.biiznillah.com